2. Congo-Vrijstaat
De Belgische koning Leopold II, die België toch wat klein vindt voor een groots vorst als hij, droomt reeds lange tijd van een kolonie. Hij volgt met grote interesse de tocht van Henry Morton Stanley door Centraal-Afrika. In 1879-1880 sponsort Leopold een nieuwe expeditie van de Britse ontdekkingsreiziger, waarbij hij Stanley de opdracht geeft om langs de Congostroom handelsposten op te richten en het gebied ten zuiden van de stroom te claimen in naam van de Belgische vorst.
Tijdens de Conferentie van Berlijn (1884-1885) - waar de Europese mogendheden het grondgebied van Afrika onder elkaar verdelen - weet Leopold de grootmachten (Engeland, Frankrijk en Duitsland) handig tegen elkaar uit te spelen. Op die manier krijgt hij een gebied in handen in het hart van Afrika, 80 keer zo groot als België.
Hoewel de uitbouw van 'zijn' kolonie Leopold aanvankelijk bijna ruïneert, maakt de massale export van ivoor en rubber uit Congo-Vrijstaat van de Belgische vorst uiteindelijk de rijkste man ter wereld. In de traditie van het 19de eeuwse imperialisme, wordt Congo een echte exploitatiekolonie. Een deel van het fortuin dat Leopold vergaart, gebruikt hij om allerlei prestigieuze bouwprojecten in België te realiseren. De tol wordt echter betaald in Congo, waar de bevolking met een gruwelijk schrikbewind wordt gedwongen op zoek te gaan naar zo veel mogelijk ivoor en rubber. Het internationale protest dat hierop volgt, leidt er uiteindelijk toe dat Leopold in 1908 'zijn' kolonie moest afstaan aan de Belgische overheid. Congo-Vrijstaat wordt Belgisch-Congo.
Bronnen van de afbeeldingen:
- Leopold II: http://belgieroyalist.blogspot.be/2012/03/our-great-kings-part-ii-leopold-ii.html, geraadpleegd op 27/04/2014.
- Het ivoormonopolie: KMMA, Congo: kolonisatie/dekolonisatie: de geschiedenis in documenten, p. 42, Tervuren, 2012.
- Spoorweg Matadi-Leopoldstad: GOFFIN, L., Le chemin de fer du Congo (Matadi - Stanley-Pool), p. 83, Brussel, 1907.
- Koninklijke serres: http://visitbrussels.be/bitc/BE_nl/culture/76186/bezoek-aan-de-koninklijke-serres-van-laken.do, geraadpleegd op 27/04/2014.
- Wantoestanden in Congo-Vrijstaat: KMMA, Congo: kolonisatie/dekolonisatie: de geschiedenis in documenten, p. 42, Tervuren, 2012.